MIZO MIZONA HUMHALH

AW ROPUI BER LITERATURE

29/01/2010 01:48
-Lalnuntawma Fanai 

Literature khawvelah hian,Pulpit tlang atanga KS nunram thlengin a leng vek mai a, chu zalenna atanga ziak mite thu leh hla far chhhuak chu chhiartuten a tawk tein an nunah an seng lut mai tur a ni. He Literature belpui atanga hmanrua kan suah chhuah hmanga kan nun zahawm tak hi boralna lipuiah kan hruailut anih vaih chuan, a mawhphurtu chu keimahni kan ni ang a, kan tan chuan Literature hi anchhia ani ang. Amaherawhchu, miim chu literature belpui-a hmanrua chu a nun kawng hruaitu atana hman nachang a hria anih chuan, mihring nihlawh leh vannei berte zinga chhiar tel tlak ani thung ang. Hengte avang hian alawm subject pawimawh dang - Mathematics te, Geography te, Science te, Economics te leh Political science ten an pek theihloh hringnun chaw tha hi literature hian a pai e kan tih fiamthu reng thin ni. Khai mah aw ...

Rawlthar pakhat hi a awm a,kawngpuia a kal lai chuan Putar Chanchinbu zuar hi alo kal a, chu putar chanchinbu chu lei tum awm deuhin a han thlek der vela, a tak tak ah chuan zawn a nei a ni. Chu putar chuan zawi sapin, ‘ a tha chi pawh a awm a sin,’ a han ti a. Chu thil chu a zawh ngam chiah si loh a zawn ruk chu a ni. Tichuan, aruk tein a lei a, chu Sex bu chu mihringte tihbuai phak lohah a chhiar ta a. A lehkha chhiar avang chuan, a ngaihtuahna chu Hremhmun atanga Aizawla zin ang hrima sual bual at in a awm ta a ni. A tuk chhun ah chuan a hma ni a a thil chhiar avang chuan, sikul naupang kum tlinglo chu a pawngsual ta mai a. Jail ah hial a tang ta anih chu. Chu chu literature hmang thiamlo te khawsa zia chu a ni a, he tlangval tan hi chuan literature hi anchhia leh Jail-a a zahawmna zawng zawng nena hnukluttu ani ta tihna a ni.

Nula hmeltha tak, rilru hahna in a bualat mek chuan, khawvel hi a ning hlui a, enge a chhan lah a hrethiam si lo. Thutthlengsei ah a mu thluang diai a, TV Channel hrang hrang a hmet kual a, lawmna a hmu si lo. Chutia hrehawm taka a thut reng lai chuan, veng danga a thiannu chu alo leng thut mai a, a thiannu chuan, tunlaia an sawi huai huai lehkhabu pakhat ‘Keimah Thingtlang Pa’ Darrokima ziah chu chhiar ve se a duh avangin a rawn ken sak alo ni a. Chu lehkhabu chhunga thuziak thenkhat,’Ka thianpa vailem chan thu’ tih te, ‘Khum ke panga nei’ tih te chu a chhiar ta a. A chhunga thuziak thenkhat a chhiar lai chuan, mi a ang maiin a nui ta huk huk mai a. Darrokima’n a thianpa sipai nunchan zir chanchin a ziah a chhiar lai meuh chuan naknem tlir pap pap khawpin a nui khur ta char char a, a insum zo lo chu a nui chhuak ta hawk hawk mai a. Chu nula chuan zai kal rat rat pahin tlai lamah chuan eirawng a bawl rak rak ta a ni. Lungngaihna ruam atanga hlimna hmun thengthaw nuam taka hruai chhuaktu chu kan sawi lai literature hi anih loh chuan enge ni ta chuang ang le?’Ram leh I tan chauh’ a chhiar sak a. A bu chhunga a changtupa Chhuana nun chu a nunah a hriatloh laiin alo senglut reng mai a. Khawvel hi sual chhuah tura Pathianin a din ani tih chu a chhar chhuak ta tlat mai le !! Tichuan a nun chu tumruhna a thuamin alo awm ta a ni. Kum 5 a liam meuh chuan thla khatah Rs. 5,000/- lai hlawhin mahni inchawm thei alo ni ta a, Dr. H. Lallungmuana lehkhabu chu a nun kawng hruaitu lei arsi lian atan a hmang ta a ni.‘ka vai’ ti ngata a sawi thin, vai pathum chu anlo tel ve reng mai a, chung vai thlavang hauh chuan a ang ta chiam mai a. Zirlai Pawl leh Police huatna-in a khat ta a ni. Chutih lai chuan a fapa BA zirlai lehkhabu, Dr. Laltluangliana Khiangte ziak, ‘Lalnu Ropuiliani’ tih chu a chhiar ta a. Ropuiliani hnamdang laka a tlawm duhlohna te, chaw a nghei chhan te chuan engmah dang a ngaihtuah tir thei tawh lo. Ram tana a nunna hial pawh a hlan ngamna chuan chu nu rilru chu a luahkhat ta a. Permit pawh nei lova, Mizoram-a lo awmru rengte ‘ka vai, ka vai’ tia alo mang chiam chu a zak ru em em a. A rilru chu ram leh hnam hmangaihna in alo khat ta a, ram hmangaihtu nu thar alo ni ta a ni. Tichuan, he nu nun inthlak atang hian, literature ropuina bung thar kan chhar chhuak leh ta ani atih theih ni lawm ni ?‘Kristian Vanram kawngzawh’ tih lehkhabu chu a chhiar a, chu lehkhabu-a Kristiana’n vanram kawng a zawh dan chuan a nun chu danglam dawrh khawpin a siam ta a. Tichuan, tap zawih zawihin Kross ramreh nun chu alo hre thar leh ta a ni. Kum 5 alo ral leh meuh chuan, an Kohhran khaiding turin Kohhran Upa atan thlantlin alo ni ta tlat mai le !! He Kohhran Upa thar nun atang hian, literature hian mihring nunah pawimawhna thuk tak a nei ani tih hai rual ani lo.

Thingtlang atanga lokal zirlai pakhat zirna sang zawk chhunzawm tura Aizawla awm, maurap In atanga seilian hi a awm a. A chawr chhuahna in zir heklo le, Septic Tank-a han ek te, Millenium Centre leihlawn kal theia han chuan te chu a khawr tut mai a, a thian ten Cyber Cafe-a an hruailuh tum pawhin a phu leh zuk zuk thin a, inthiamloh rukna lian tak a neih avangin a zak ru ngawih ngawih thin. Chu tlangval inthlahrunga chuan a thianpa lehkhabu,

Sum ngainatna bawiha inthlung nghet tawh nu pakhat hi a awm a. Tum khat chu Aizawl khawpuia hnam dang Permit neilo te dap chhuah runpui zirlai pawlte chuan an nei thut mai a, mi 170 lai Police te nen tangkawpin an man ani awm e. Chung zingah chuan a dawra man tlawmtea a chhawr

Pa tling pakhat, kum 36 vela pa hi a awm a, khawvelah hian a tum khata  atan, Herald for Christ Team  Speker  Faktea Camping siam ah da leh tawh ngai reng renglo turin a inhlan ve ani awm e. Camping a chhuah hnu thla nga lai alo liam hnu chuan, ringtu nun kawng a zawhlai chu harsa ati ta viau mai a. A pianthar tirha khualzin mai nia a inhriatna te, vanram thlenga Isua zui a tumna te chu harsa ati tulh tulh a. Chutia hrehawm taka a awmlai chuan,

Ni e, literature hian mittui a ko chhuak thei a, mi ati huaisen bawk thin. Poetry phei chuan thuk takin kan nun chhungril a hneh thei zual a, hla tha leh ropui tak tak te phei chuan finthuril a pai mai bakah tawnhriat nun a puang chhuak thin. Literature hian mihring nunphung diktak min hriattira, mihring nun chhuizau leh nun zepui kheh chhuah hi a tum bulpui pakhat anibawk. Chungte chu awmze nei leh kalhmang mumal tak neiin an lo ziak chhuak ta thin a, Drama hmang te, Novel hmang te, Poetry hmang te, Short Story hmang te, Essay leh Article hmang tein an lo pho chhuak ta thin a ni. Heng zawng zawng te hi fakseltu chuan criticism peng hrang hrang hmangin alo thlifim ve leh thung a. Mihring nunah hian hriatlawkloh lungngaihna hian min bual thut thut thin a, chu chu hringnun-a suttlang harsa berte zing ami a ni. Chu chu hringnun zepui diktak ani miau si. Hengte avang hian ani mahna English Novelist ropui berte zing ami Thomas Hardy-a khan, " Lawmna hi zawng he khawvel natna leh lungngaihna ramah hian a chang changa lo lang ve zauh thin chauh a ni e," alo tih hial reng ni. English Poet’s chhuanawm tak zing ami PB Shelly-a pawh khan, "Kan hla saktui ber berte chu lungngaihna lam hla te a ni thin," alo ti ve nghe nghe bawk anih kha. Tichuan, mithiam hmasa Prof. Siamkima chuan, "Hengte avang hian ani, literature hi khawvelin a ngaihsana,kan zir thin ni," ti meuhin literature pawimawhna alo sawi chhuak tawh anih kha. Mahse, a taka mihringin a tawn chiah hian, he zirlai hi nunpui thiam a har leh si thin anih hi, sawitur ava tam em !!!He literature belpuia hringnun darthlalang thur chhuak tur hian, Minister lehkha a ngai lova, Mizo Hnam Run leh Bhavan List nei tura hma taka thawh a ngai hek lo. Vai hnena khawn buai leh Contractor hnen atanga party-a chhunluh tur 3% lak te nen phei chuan a kar a hla lutuk. Celebrities ni lo, in la Celebrities te tan hlei hlei a tangkai mai thei a sin." He literature hian ram leh hnam hmangaihna rilru min neih tirin, nguina ram atangin lawmna tlangah min hung chhuak a, chapona hian enge hringnun ah nghawng thalo a neih tih mai bakah, inngaihtlawmna zahawm zia min hrilhtu ani fo thin. Hei vang hian ani subject dang pawimawh tak tak te hmaa ‘Aw ropui ber Literature,’ tia kan ring kan lo rawlh ve ngam hial ni. Kan sawi tak literature hi a zau a, a zalen a, chu zalenna hmang chuan literature chaw tha chu kan nun chawmtu ah kan hmang ang a, hringnun awmzia kan zir nitin mai dawn alo ni. Chu literature kan hman thiamna hmanrua zalenna kan tih mai chu mihring rilru leh ngaihtuahna ah a awm e, chhiar la, zawm chhin teh le, i inchhir emaw chu....


Thulakna:YMA Chanchinbu , February 2009

Comments

No comments found.
 

Contact

Search site

 

 

 

 

                  NGAIHDAN

 

    

     Ngotekherh         Puanchei

   

        Puandum           Hmaram

 

 

 

           THU KAM HNIH KHAT


ShoutMix chat widget

 

 

                TLAWHTUTE


counter globe

 

 

  MIZO LEH ENGLISH THUFIAHNA

Freelang Dictionary
MIZO => ENGLISH :
ENGLISH => MIZO :

Whole word

 

 

ZOTUI THIANG GROUP(MAIL)

Google Groups
Subscribe to Zotui Thiang Group
Email:

 

ENG WEBSITE ATANGIN NGE HETAH?

 

MizoMizo Kan Nih Kan Lawm E