MIZO MIZONA HUMHALH

LALSUILIANA (1930-2008) CQMS, 2nd Bn. The Burma Rifles, (1947-1963) SULHNU THENKHATTE

16/02/2010 01:44

 

LALSUILIANA (1930-2008)

CQMS, 2nd Bn. The Burma Rifles, (1947-1963)

SULHNU THENKHATTE

 

“Miten ka chanchin an sawi ve ngai a nih chuan, heti hian sawi rawh se.

Lalsuiliana Lal lai khan Tahanah ka awm ve thin,” tiin sawi rawh se.

 

            Lalsuiliana hi Kum 1930-ah Chawngtui ‘East’, Vaphai bul Mizoramah a piang a, a pa hming chu Hnawkbuta (L) a ni. Kum 1947-ah 2nd Bn. The Burma Rifles-ah lutin, Kum 1963 khan CQMS (Company Quarter Master Sergeant) niin a pension ta a ni. Hemi kum vek hian Tahan lamah rawn haw chhovin Tahan ‘D’ Group-ah hun eng emaw ti chen chu a khawsa ve ta a ni. Kum 1987 khan Phulmawi lamah pemin hun eng emaw ti chen a khawsa leh bawk, Phulmawi khaw dintute zinga mi a ni a, Kum 1990-ah a pianna Chawngtui ‘East’ ah kir leh in hetah hian a thihni thlengin a khawsa ta a ni. Tahana a awmlai hian sulhnu tam tak a hnut chhiah a, chung zinga thenkhat chauh chu ka rawn tar lang dawn a ni.

            Kum 1974-ah Burma ramah Village Council din a ni a, hemi kum hian V/C thlanna neih a ni. Tahan khawpui chhungah pawh a vawikhatna atan V/C thlan a ni a,V/C President a thlan a ni. Amaherawhchu, khatih hunlai khan Burma ram kalphung chu V/C President aiin V/C Secretary kha kawng engkimah a bul sutu an nih zawk avangin V/C President dinhmun chu Capt. Laikunga chu a kian ta zawk a, V/C Secretary hna (1974-1978) chu a vuan ta zawk a ni. Mahse mitam tak chuan vawiin thlengin V/C President emaw an la ti fo thin a ni.

            Tahan khawpui chu hnam tin chitin awmkhawmna a ni a, ruihtheih thil atam êm êm bawk a ni. Hetih hun lai hian zu rûi insual buai/inthat tih te kha a tam êm êm a, Tahan khawpui chhung then thianghlim chu an hna hmasa ber a ni. Ama sawi dan takin, ro kan rel tan atanga thla thum (3) chhung chu nupui fanaute nen pawh thlamuang takin a mut theih loh a ti hial reng a ni.

Tahan Bazaar (Market) chungchanga buaina chin fel dan:

Tuna Tahan Bazaar pui hmun khu khaw thang zel tan chuan a la zim thuai dawn a, chuvang chuan chunglam atangin thupek a rawn chhuak a, hmun danga sawn chhuah tur a tih a ni a, chuveleh Bazaar hnaih a ram nei te chu V/C ten ko khawmin, in ram theuh hi Bazaar hmun a tan eng tiat theuh nge in sahthlak phal le, tiin an zawt a, ni nga (5) chhung inngaihtuahna hun an hawn sak a, hetih lai hian Tidim lam unaute leh Kawl ho lah chuan tuna in Bazaar hmun hi min pe ula, Bazaar hmun tur hmun zau tak kan pe ang che u tiin ngâwi an lo dawh ran bawk nen, tunah hian in ram theuhte Bazaar hmun a tan in satthla thei lo a nih pawhin Council hi rawn mawhpuh reng reng suh ang che u, Mizote khawvel a awm chhung chuan tuna in thu tlukna hi a tha zawngin emaw a chhe zawngin emaw sawi a hlawh rêng ang, tiin V/C te chuan thû an rawn hlawm a, Kawlho lah chuan Bazaar hi keimahni min pe la anni (Mizo) chu Sanmyo lamah pe zawk rawh; tichuan, lawmman atan chêng sangthum (3000) kan pe ang che an lo ti bawk a, Timdim lam unau te lah chuan keimahni min pe la, cheng sangli (4000) leh Bazaar saksa a pindan pakhat hi kan pe ang che tiin an lo zar buai chhen bawk nen, midang kuta ka pek dawn chuan ka Mizo puite neitu chan lo chang tawh tute, keimah avanga Bazaar hmun sawn chhuah sak a awm tur chu ka ngai ngam lova, Vapual lû leh Ûtawk lû thleng tur chu tuna tan chuan tha hle mahse kum khua a hnam hmelma han nih chu, miten tu leh fate hnenah i pu/pa vangin kan Bazaar kan chân tia ka chanchin a la rawn sawi tur chu ka ngai ngam lo a ni. Dam leh tlang khatah thih leh ruam khatah tiin ka rilru ka siam fel ta a ni. Ni 5 a liam hnu chuan Bazaar hnaih a ram neitute pawh chuan thu tlukna chu an rawn siam fel ta a, an ram then thum a then khat (1/3) theuh chu Bazaar hmun atan chuan an pe ta a ni. Tichuan Bazaar tur chu sak a lo ni ta a, Bazaar sakna tura sumhmuh chêng nuai nga (5) leh singnga (5) ah khan hekna kan dawng leh a, cheng singnga chu V/C hovin an eirû tiin Tidim lam unaute chuan chunglamah min lo hek leh a, chunglam roreltute chuan kan sum hman dan chu an rawn chhui ta a, mahse dâwt a nih tlat avang chuan min hekna ang chu engmah a thleng si lova, keini pawh chu kan lûngawi lova, rorelna sang zawkah min hekna te chu kan thehlut (appeal) ve ta a, mahse thil mak deuh mai chu hetih hunlai a Mizo te chunga hnawk tak a che thin reng reng chu thih dan pangai lovin an thi tawp zel mai hi a ni, phuba lak hmang Pathian hi kan Pathian a lo ni reng mai a ni.

Kalley Kabaw Valley Map buatsaih dan chungchang:

            Kum 1966 ah MNF(Mizo National Front) te chu India Sorkar lakah an hel a, Hei vang hian Mizoram hmun hrang hrangah buaina a lo chhuak a, chhungkaw tam tak chuan sa himna zawngin Burma ramah an ral tlan a, Burma rama ral tlante hi Burma Sorkar chuan Refugee Camp Kalemyo-ah a lo dah zel a, Mizoram a mizote Burma ramah an ral tlan tih India Ambassador in a lo hriat chuan, Guwahati, Assam State lamah a thawn thla leh ta a, Mizoram buaina hian Burma rama Lushai awmte tan pawh harsatna tam tak a thlen phah nghe nghe a ni. Burma ram Lushai te hi Burma ram mi a pawm an lo ni tawh thin a, mahse hekna a luh avangin Burma rama Lushai, ram thlalak leh Identity Card pawh lo nei tawh te kha an man khawm a, Burma ram mi an ni lo tiin, Guwahati lamah thawn thlak ve an tum a, hetih hun lai hian Burma rama Lushai te chu an buai hle a ni. Burma ram Lushai ho aiawh a Burma Sorkar hotute be tur in mi pahnih Lalsuiliana leh Saptâwna (Health Assistant) te chu an thlangchhuak ta a, an ni pahnih hian Sorkar hotute be turin Yangon (Rangon) lam chu an pan ta a, Ukil U Aungtan-a (Bocho Aungsan-a Û) tanpuina in Lushai ho buaina chu chin fel a lo ni ta a, hlawhtling takin Tahanah chuan an rawn let leh ta a ni.

 Hemi hnu Kum 1967-ah harsatna dang Burma Lushai ho chungah a lo thleng leh a, Chîn Hills (Hualngo tlangdung chu an tel ve lo) lam a kan unaute chu Yangon (Rangon) khawpuiah inhawrkhawmin heti hian ro an rêl a, Burma ram chhunga Lushai ho hi an pung chakin an changkâng chak êm êm si a, nakinah chuan Sorkâr hriat thamin an rawn lian chho ang a, keini ho aimahin Sorkârah an tlatlum zawk deih ang. Chuvang chuan tun hi hun remchang tak a ni a (Mizoram buai avanga harsatna kal zel kha a la ni), i ûm chhuak vek ang u, an chenna Kaley Kabaw Valley-ah hian kan in zar pharh ang a, thangthar zelah he hmun hi kan ram a lo ni tawh dawn a ni, tiin an rêl a, a te ber atanga a lian ber thlengin an in hrilh chhawng a, hetih hunlai a an Politics lian ber pakhat a ni. Tichuan an rêl ang chuan Ukilte nen tangkawpin Burma rama Lushai te chu Burma rama Court Sâng ber (High Court) ah chuan thubuai (appeal) an thehlut ta a, Lalsuiliana leh Saptâwna te pawh chu Yangon (Rangon) lamah chuan an thlawk thla leh ta a, Kaley Kabaw Valley hi kan pi leh pute atanga kan lo awmna a ni a, Chîn Hills-ah hian kan awm ngai lo, Chin Dwin kam (Valley) pharhah hian Burma rama Lushai ho chu kan khawsa thin a ni, tiin; thudik chu Court-ah chuan an sawi ta a, Court Officer te hnenah chuan Lushai ho chenna ram chin chu Burma ram Map-ah chuan thai lan ni ve turin an ngen ta a; tichuan, Court Officer-te chuan an remti a, Lalsuiliana nikhat pawh Sikul tual rap lo chuan Burma rama Lushai ho chênna map chu Pen tuisen chuan a rin ta zâi zâi mai a, (Tuna Kaley Kabaw Valley Map hi kha tih hun lai a mi kha an la ring chho zel turah ka ngai a ni. Mr. td) Court President chuan lehlam(Chîn Hills) Ukil (Advocate) chu khawiah nge i pian ve le? tiin a zawt a, Chîn Hills Ukil chuan Dihâiah a ti a, Dihâi chu khawiah nge a awm a ti leh a, Burma ram Chîn Hills ah a awm a tih chuan, i pianna ramah han awm leh rawh, anni pawh an pianna ram Kaley Kabaw Valley-ah an awm a ni, thubuai engmah rawn siam tawh suh u, a ti ta hmiah mai a. Chuta chin vawiin thlengin Burma rama Lushai te chuan hetiang ang buaina hi an tawk leh ngai tawh lo a n

Thulakna: https://fiaratui.webnode.com

Comments

No comments found.
 

Contact

Search site

 

 

 

 

                  NGAIHDAN

 

    

     Ngotekherh         Puanchei

   

        Puandum           Hmaram

 

 

 

           THU KAM HNIH KHAT


ShoutMix chat widget

 

 

                TLAWHTUTE


counter globe

 

 

  MIZO LEH ENGLISH THUFIAHNA

Freelang Dictionary
MIZO => ENGLISH :
ENGLISH => MIZO :

Whole word

 

 

ZOTUI THIANG GROUP(MAIL)

Google Groups
Subscribe to Zotui Thiang Group
Email:

 

ENG WEBSITE ATANGIN NGE HETAH?

 

MizoMizo Kan Nih Kan Lawm E