MIZO TAWNG ZIRNA - TAM , NGAH , HNEM , THAHNEM

-James Dokhuma

(a) Tam : Thil eng pawh tlem lo chu 'tam' ni mah se, a hmanna tur bik a awm.An hman dan tlangpui chu;
Thil tuiril (liquid) lam chi reng reng a tlem loh chuan a 'tam' a ni.Tin,chhiar theih loh thilah hman a ni bik bawk.
Entirnan :
- Kumin chu ruahtui a tam ngei mai.
- Thosi a tam lutuk a, a muthilh theih loh.
- Duh ang a tui tam loh chuan a insuk fai theih loh.
 
(aw) Ngah : Tam tihna a ni ve tho na a, a hmanna a hrang thei hret a,sawi thuhmunah heti zawng hian an hmang , 'Buh an nei tam' tih aiah buh an 'ngah' , pawisa an 'ngah', tih an a ni thin.Tin, kawng danga an hman leh dan chu duh tawk nei tawh lam sawi nan an hmang bawk.
Entirnan :
- Tui ka chawi ngah tawh a, zanin chu ka tla tawh ang.
- Ka phurh khawp ka fawm ngah tawh a, ka thiannu ka'n fawm pui teh ang, ti zawngin an hmang thin bawk.
 
(b) Hnem: Tam tih nen a hmanna a thuhmun thin na a, hmanna bik erawh chu a awm.Ei leh in thilah an chelek deuh bik.An hman hran dan chu:
- Chaw ka ei hnem , tui kan in hnem , te an ti thin.
 
(ch)Thahnem: Thil tam sawina tho a ni.Mahse 'tam' tih dawt aia tawngkam mawi leh hawihhawm zawka ngaih a ni.Mihring chungchangah phei chuan 'mi an tam' tih aiin 'mi an thahnem' tih an duh zawkin tawng mawlsawmna ang deuh a ngaih tawngkam a ni.
 
He tawng hi hman dan danglam tak bik a awm a,chu chu 'tangkai' tih nan an hmang thin.
Entirnan:
- A la naupang deuh na a, a thahnem ve riau a,hruai a manhla khawp mai.
-Ani hi chu uicho hruai ang mai, a thahnem lo thin em mai , tiin an hmang.

Chutia tangkai tih lam zawng leh tam tih nana hman a nih laiin lehlamah chuan awmzia hriat hleih theih loh zawngin chelek a ni ve tho mai.
Entirnan:
Miin dam lo kanin, "Kan dam lo kan cu a lo thahnem deuh tawh e," ti se, a natna a tlemin a dam ta deuh tihna nge, a lo na zualin a natna a tam ta zawk tihna.Chu tawng atang chuan hei hi ngaihtuah zui ta ila, 'Thahnemngai' tih leh 'Thahnemngai lo' tih hian eng lam nge a hawi sawi fiah ngai tak chu a ni.Kan ngaihdan erawh thu dang ni se...

Source: Mizo Tang Kalphung by James Dokhuma